Phía sau bức ảnh cậu bé học bài trên vỉa hè cạnh chợ Bến Thành Sài Gòn: "Không giấy tờ, không nhà cửa thì đi học làm sao..."
Phía sau bức ảnh cậu bé học bài trên hạ cạnh chợ Bến Thành Sài Gòn: "Không giấy má, không nhà cửa thì đi học làm sao..."
Những ngày này, gần một triệu sĩ tử trên cả nước líu tíu với kỳ thi quan yếu của đời mình, thì đâu đó ở một góc nhỏ Sài Gòn có một cậu nhóc vẫn cần mẫn với những giấc mơ con chữ của mình, lặng lẽ như đêm thành thị.
- Chuyện cảm động trong lớp học miễn phí cho công nhân, tài xế nghèo ở Sài Gòn: Sáng mưu sinh tối cắp sách học chữ!
- Hành trình đổi thay của em bé Mường Lát sau 1 năm về đô thị: Pàng được đi học chữ, hạnh phúc đón sinh nhật trước tiên bên ba mẹ nuôi
- Câu chuyện đẹp về người sĩ quan Việt dạy học trên đất Trung Phi: “Nhìn các con bò ra ghế học chữ trong trời tối, tôi thương lắm”
Cách đây mấy ngày, mạng XH san sẻ bức ảnh người đàn bà ôm lấy cậu bé trai nhỏ và ngồi dưới mép đường, đặt cuốn vở lên bậc lề đường rồi cầm tay nắn nót đi từng nét chữ. Nhiều người nghĩ họ là 2 mẹ con, nhưng bản chất đây là 2 dì cháu. Và phía sau cuộc sống của dì - mẹ - và cậu con trai này là một câu chuyện của ước mong về con chữ...
Hình ảnh mẹ cầm chặt tay con uốn nắn từng nét chữ - Nguồn: Bùi Xuân Vũ/ Vietnam Street Photography.
Lớp học chữ trên lề đường
Hơn 11 giờ khuya, những bóng đèn điện sáng rực trước chợ Bến Thành vụt tắt, nhường lại một khoảng tối vừa đủ cho những phận người sống không nhà. Chị Liên bật chiếc đèn pin nhỏ xíu, ánh sáng cũng tí xíu, đủ để thằng Bảo ngồi tập viết. Thế rồi chị ngồi một bên, thằng Bảo ngồi một bên, hai dì cháu cùng học chữ trong màn đêm của thành thị.
Hai dì cháu thằng Bảo bên lớp học hạ.
"Đời chị em tui khổ quen rồi, có chết ngoài đường cũng không sao. Nhưng thằng Bảo còn nhỏ, nó còn tương lai" - chị Liên cười chua chát nói khi tôi hỏi thăm về lớp học đặc biệt của hai dì cháu trước chợ Bến Thành.
11 giờ đêm, khi đèn ở chợ tắt đi, là lúc lớp học diễn ra. Những hôm trời mưa thì dì cháu thằng Bảo được bước lên mái hiên của chợ để trú. Còn thường ngày họ chỉ được phép ngồi ở dưới đường để vừa học vừa bán.
Hai chị em chị Trần Mỹ Liên và Trần Mỹ Linh sinh ra trong một gia đình khó khăn ở Sài Gòn. Ba mắc bệnh tâm thần bỏ nhà đi rồi biệt tích, mẹ tắt nghỉ sớm khi cả hai còn nhỏ, thế nên chị em sớm nương tựa vào bà nội. Mấy bà cháu lang bạt kì hồ từ khu trọ này sang khu trọ khác, tuy vất vả nhưng có nhau.
Từ ngày nội chết hai chị em mất đi chỗ dựa, họ không đủ tiền để thuê nhà trọ nên thang thang khắp nơi, lúc bán ở nơi này khi ngủ ở chỗ khác.
"Buổi tối hai chị em tui ra chợ Bến Thành bán, rồi khuya thì tìm mái hiên nào đó năm ngủ"
- chị Linh kể.
Nhóc Bảo là con trai của chị Linh, kết quả của một cuộc hôn nhân không trót. Bảo sinh ra đã không biết mặt cha, thằng nhỏ đã 10 tuổi nhưng không có một giấy tờ tuỳ thân nào, cũng chưa một lần được đến trường.
Bảo đã thôi hỏi mẹ về người cha, em chấp thuận với việc chỉ có mẹ và dì, luôn che chở và yêu thương.
"Lúc sinh thằng Bảo tui đâu có tiền, sinh xong thì trốn viện nên không có làm giấy chứng sanh. Không có giấy má, không có nhà cửa rồi đi học làm sao. Nhìn mấy đứa nhỏ đi học nó khoái lắm, có bữa nó kêu: mẹ ơi mua cho con bộ đồ đi học nha. Nhưng tui nói: bận đồ đi học thì con cũng đâu được tới trường" - chị Linh xót xa.
Thương thằng cháu ham học, dì Liên quyết định dạy chữ cho Bảo, ngay trên lề đường này vào mỗi buổi tối. Chị Liên cười hì hì: "Tui cũng học tới lớp 4 hà. Mà kệ, dạy nó thuộc bảng chữ cái, biết viết, biết đọc là mừng rồi. Mốt còn ra đời với người ta".
Vậy rồi mấy bữa nay, đêm nào hai dì cháu cũng ngồi hặm hụi viết viết tẩy tẩy trên cái thềm tăm tối này. Giữa trọng tâm đô thị - nơi xa hoa bậc nhất vẫn tồn tại những giấc mơ bình dị còm. Bên những dòng người xe rộn rịp của phố thị vẫn có những phút chốc bình lặng cho tiếng học bài. Và dưới ánh đèn vàng hiu hắt vẫn có những trang giấy trắng xinh tươi.
Dì liên cầm tay giúp Bảo nắn nót viết từng chữ.
mong ước của Bảo
Càng về khuya trời càng lạnh hơn, ôm thằng Bảo đang ngủ say, chị Linh tâm can: "trẻ thơ đứa nào cũng thích đồ chơi, thích quần áo đẹp, ăn ngon, nhưng biết mẹ khổ nên thằng Bảo chưa bao giờ đòi mẹ mua cái gì. Có bữa còn nói nay mai lớn lên con đi làm phụ hồ để kiếm tiền nuôi mẹ".
Bảo ngủ say trong vòng tay mẹ.
Nghe con nhỏ nói thấy thương, nhưng chị Linh và chị Liên giờ cũng lênh đênh chẳng biết rồi sẽ đi về đâu. Chị bảo nhiều lần cũng thử xin đi làm nhưng không ai nhận, bởi chẳng nhà cửa, chẳng giấy má xác minh, đâu ai dám nhận. Thế rồi phận lang thang cứ mãi lang thang.
thành thị rộng lớn nhưng không nơi chốn nào cho ba người họ trở về. Cứ đi, hết mái hiên này đến mái hiên khác. Ai cũng nuôi những ước mơ cho riêng mình, người sang trọng mơ giấc mơ xa hoa, người thấp kém mơ giấc mơ bình dị. Với chị Linh thì giấc mơ giờ đây là kiếm đủ tiền để trang trải cuộc sống, dịch thuật công chứng quảng nam quay trở lại bệnh viện đóng phạt để làm cái giấy khai sinh tử tế cho thằng Bảo. Ừ, chắc chỉ vậy thôi.
Sài Gòn tráng lệ, hoa cho ai? lệ cho ai?
Còn với thằng Bảo, nó còn quá nhỏ để nuôi những giấc mơ cho riêng mình, chỉ đơn giản là nó ước được lớn thật nhanh để đỡ đần cho dì, mẹ.
Tôi còn nhớ vào đêm tôi gặp dì Liên và nhóc Bảo ngồi viết bài trên hạ, có một đoàn khách du lịch đi ngang qua, họ dừng chân lại, rồi một người nữ giới trong đoàn bảo nhỏ với đứa trẻ đi cùng: "Con thấy em giỏi chưa, vậy mà ở nhà mẹ bảo học thì đòi chơi điện thoại" .
Đến trường đôi khi là giấc mơ mà có người cả đời không chạm tới.
"Em mơ ước em giống như bạn em đấy thôi
Lên lớp vui ca, hát vang mùa xuân trẻ em
Nhìn ai nấy cũng đều khôn lớn
Và em hát một mình trong đêm..."
Nhận xét
Đăng nhận xét